en
en
Kontakt

Oświadczenie minister G. Gęsickiej w sprawie listy indywidualnych projektów kluczowych dla PO IiŚ oraz PO IG

W ostatnim czasie w mediach pojawiają się liczne opinie i komentarze dotyczące niektórych projektów umieszczonych na liście dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. W szczególności dotyczą one projektu Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu (WSKSiM).

Projekt pt. Inkubator Nowoczesnych Technologii na Rzecz Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego został zgłoszony przez władze WSKSiM do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w kwietniu 2007 r., w trakcie dyskusji nad listą projektów indywidualnych dla osi priorytetowej XIII Infrastruktura szkolnictwa wyższego, w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko. Celem tej osi jest wsparcie dla projektów uczelni wyższych realizujących kształcenie studentów w zakresie kierunków technicznych, takich jak: fizyka, chemia, biotechnologia, biologia molekularna, elektronika i telekomunikacja, informatyka, informatyka i ekonometria, matematyka, inżynieria biomedyczna, inżynieria chemiczna i procesowa, inżynieria materiałowa, automatyka i robotyka. Istotną wadą kształcenia na poziomie wyższym w Polsce jest znacząca przewaga oferty studiów humanistycznych. Mniej niż 20 proc. studentów studiuje na kierunkach technicznych, informatycznych, inżynierskich oraz nauki podstawowe: matematykę, fizykę i inne tego typu przedmioty. Dlatego na listach znalazły się 32 projekty uczelni wyższych wypełniające tę lukę. WSKSiM przewiduje budowę Wydziału Informatyki, a w wyniku tego uruchomienie kształcenia w zakresie inżynierskim (fizyka, podstawy elektroniki i metrologii, automatyka i robotyka, budowa i działanie układów cyfrowych i mikroprocesorowych oraz cyfrowe przetwarzanie i analiza sygnałów). W pierwotnej wersji projekt zawierał pewną część dotyczącą inwestowania w dydaktykę z zakresu nauk humanistycznych, a jego wartość określono na 33 mln euro. Instytucja Zarządzająca zmniejszyła wielkość projektu stosownie do części obejmującej kierunki techniczne, a co za tym idzie zmniejszyła zakładane dofinansowanie do 15,3 mln euro, przy całkowitej wartości projektu 18 mln euro.

Indywidualne projekty kluczowe to projekty, które są wybierane zgodnie z art. 28 ust 1 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju i zgodnie z kryteriami określonymi w Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie jednolitego systemu zarządzania i monitoringu projektów indywidualnych. Lista projektów była poddana konsultacjom społecznym oraz – w przypadku projektów z zakresu infrastruktury technicznej i turystyki - ocenie z punktu widzenia przydatności dla organizacji mistrzostw EURO 2012.

Umieszczenie projektu na liście nie jest równoznaczne z automatycznym przyznaniem WSKSiM (ani żadnemu innemu projektowi) finansowania. Projekt uczelni powinien przyczyniać się nie tylko do osiągnięcia zakładanych celów programu, ale również spełnić kryteria ustalone przez Komitet Monitorujący Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, który zostanie powołany w ciągu najbliższych tygodni. Następnie szczegóły inwestycji zostaną opracowane (dokumentacja i zakres merytoryczny) w ramach tzw. pre-umowy, czyli umowy przygotowania projektu. Dopiero, gdy projekt spełni kryteria Komitetu Monitorującego i będzie przygotowany zgodnie z wymogami pre-umowy może być podpisana właściwa umowa dofinansowania. Umieszczenie inwestycji WSKSiM na liście projektów indywidualnych nie jest więc dofinansowaniem, a stwarza szansę na dofinansowanie. Te same zasady dotyczą wszystkich projektów określanych jako indywidualne czy kluczowe we wszystkich programach. Z tego względu listę projektów indywidualnych określa się mianem „indykatywnej” (z angielskiego „indicative”), czyli „wskazującej”, co nie jest decyzją o przyznaniu środków.

W dyskusji dotyczącej projektu WSKSiM wziął udział m.in. pan Jerzy Owsiak, którego wypowiedź odczytuję jako pogląd, że projekt WSKSiM jest mniej warty od zgłoszonego przez niego projektu Medycznego Centrum Symulacyjnego. Pragnę wyjaśnić, że projekt Fundacji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy pn. Centrum Symulacyjne – Szadowo Młyn, zakładający budowę i wyposażenie Medycznego Centrum nie był zgłaszany na listę indywidualnych projektów kluczowych i nie ubiegał się o dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej. Projekt ten został zgłoszony na konkurs do Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego, gdzie obowiązują inne zasady niż w przypadku funduszy unijnych. Został odrzucony, ponieważ w głównej mierze dotyczył budowy budynku Centrum, a tego typu wydatki nie są kwalifikowane do dofinansowania w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Ponadto projekt miał inne jeszcze uchybienia formalne. Z tego też powodu nie był on zgłaszany do zaopiniowania i zatwierdzenia przez stronę norweską. Nie jest więc prawdą, że został wysoko oceniony przez Norwegów i odrzucony przez polskich urzędników.

Inny głos, który odbił się echem w mediach, to oświadczenie dziekanów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Projekt tej uczelni pn. Rozbudowa Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki UMK – utworzenie Centrum Optyki Kwantowej – zastosowania w naukach przyrodniczych i biomedycznych uzyskał możliwość dofinansowania w kwocie 6,12 mln euro. Drugi projekt tej uczelni pn. Centrum Nowoczesnych Technologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika nie znalazł się w wykazie projektów kluczowych. Pragnę poinformować, że w piśmie skierowanym do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego przez Marszałka województwa kujawsko-pomorskiego, w którym rekomendował on uzupełnienie listy m.in. o projekty z sektora szkolnictwa wyższego, została wymieniona tylko nazwa i wartość drugiej inwestycji. Ani przy tym piśmie, ani w innej formie, MRR nie otrzymało szczegółowego opisu. Nie było zatem podstaw do kompleksowej oceny pod względem strategicznym i merytorycznym. Stąd też  inwestycja nie mogła być brana pod uwagę przy ustalaniu listy projektów indywidualnych.

Wszystkich zainteresowanych uzyskaniem wsparcia finansowego z Unii Europejskiej oraz innych dostępnych źródeł zagranicznych zapewniam, że polska administracja dokłada wszelkich starań, aby wszyscy ubiegający się o dofinansowanie byli traktowani tak samo, niezależnie od ich pochodzenia, poglądów czy cech osobistych. Te same zasady stosowane są przez nasze ministerstwo wobec wszystkich projektów zgłaszanych do dofinansowania. Istotą jest kwalifikowalność (czyli zgodność z założonymi celami i procedurami) projektów oraz podmiotów je zgłaszających w ramach danego programu.

Do góry